Aby obniżyć zużycie energii, w domach niskoenergetycznych, podobnie jak w domach pasywnych, stosuje się kolektory słoneczne, pompy ciepła, rekuperatory czy gruntowe wymienniki ciepła służące do pozyskiwania energii termalnej ze źródeł odnawialnych. Jako wspomagające źródło ciepła można zastosować kominek z płaszczem wodnym. Na etapie wyboru danej instalacji warto przekalkulować koszty oraz oszacować czas, kiedy dodatkowe nakłady finansowe będą się zwracać.
Budynek energooszczędny nie tylko nie traci dużo energii przez ściany zewnętrzne, ale również:
- korzysta z ciepła emitowanego z różnych urządzeń domowych, pozyskane ciepło nie ucieka przez kanały wentylacji grawitacyjnej;
- pozwala na wykorzystanie naturalnego światła, dzięki optymalnemu ustawieniu względem stron świata;
- pozwala racjonalnie gospodarować wodą, a nawet odzyskiwać ciepło z produkowanych ścieków;
- wykorzystuje domowy system wentylacji do ponownego spożytkowania ciepła zawartego w powietrzu usuwanym na zewnątrz.
Od czego uzależnione są ewentualne straty ciepła w budynkach?
Elementy, które mają znaczący wpływ na straty ciepła to:
- materiały wykorzystane przy budowie obiektu;
- izolacja przegród termicznych;
- zastosowane instalacje w budynku – ich rodzaj oraz jakość, system wentylacji;
- powierzchnia grzewcza budynku;
- kształt domu (bryła budynku);
- projekt/układ pomieszczeń (względem stron świata);
- liczba i wielkość okien, (ich rozmieszczenie względem stron świata);
- konstrukcje sprzyjające powstawaniu mostków termicznych;
- aktywności i potrzeby ludzi w nim zamieszkujących;
- lokalizacji.
Co to jest rekuperacja?
Zasadą działania tradycyjnego systemu wentylacji było założenie, iż ruch powietrza odbywać się będzie poprzez grawitację wynikającą z różnicy temperatur. Do budynku poprzez nieszczelności np. stolarki okiennej, wpływało świeże powietrze zimne, zużyte usuwane było poprzez kominy wentylacji grawitacyjnej. Z czasem jednak, szukając oszczędności, zaczęliśmy uszczelniać wszystkie możliwe miejsca tak, aby nie było czuć nawiewu zimnego powietrza w zimie, a tym samym praktycznie eliminując wentylację.
Właśnie dlatego szukając optymalnego rozwiązania, zdecydowano odciąć największą stratę ciepła poprzez zastosowanie wymiennika ciepła do wentylacji. Taki wymiennik wzbogacony o wentylatory i odpowiednie sterownie to rekuperator. Od sprawności odzysku ciepła zależą oszczędności. Uwagę należy skupić na tym, iż urządzenia tego typu kontrolują wentylację w sposób ciągły i niezależny od warunków atmosferycznych, cały czas odzyskując ciepło z usuwanego zużytego powietrza. Odzyskane w wymienniku ciepło jest przekazywane do świeżego powietrza czerpanego z zewnątrz, które jest następnie nawiewane do pomieszczeń mieszkalnych. Dzięki temu mamy gwarancję, że w łazience nie pojawi się grzyb, w WC nie będzie niemiłych zapachów, a od wietrzenia w nocy nie wychłodzimy nadmiernie budynku.
Stosując wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła (rekuperacje) jesteśmy w stanie zaoszczędzić nawet do 50 % z kosztów ogrzewania w porównaniu do sprawnie działającej wentylacji grawitacyjnej. Dodatkowo zyskujemy świeże powietrze w budynku oraz lepsze samopoczucie domowników.
Dodatkowa korzyść wynikająca ze stosowania instalacji wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła to dystrybucja ciepłego powietrza z okolic kominka. Nadmuchiwane powietrze w okolicach wkładu zmusza je do podróży po całym domu. Najbliższy wyciąg (np. kuchnia) otrzymuje dzięki temu dużo cieplejsze powietrze, które trafiając do rekuperatora wraca do budynku równomiernie do każdego pomieszczenia. Już nie trzeba rozprowadzać ciepła osobnymi kanałami. System wentylacji robi to za nas, robi to cicho tanio i równomiernie.
Taką samą sytuację widać w przypadku chłodzenia budynku latem poprzez klimatyzację. Nie tylko podnosimy jej sprawność, ale również obniżamy zapotrzebowanie na jej moc, dzięki czemu może być o połowę tańsza w eksploatacji – więc rachunki za prąd będą wtedy mniej uciążliwe.
Zmiany stolarki okiennej i drzwi.
W przypadku stosowania systemu wentylacji mechanicznej, dla prawidłowego działania wymagana jest szczelność budynku. W tym celu należy stosować okna, które nie posiadają nawiewników, kratek, szczelin podokiennych itp.
Dla prawidłowego przepływu powietrza pomiędzy pomieszczeniami należy również zapewnić wykonanie podcięć pod drzwiami w wysokości 15mm od posadzki lub ekwiwalentu powierzchni w postaci kratek okrągłych lub prostokątnych w drzwiach. Dotyczy to wszystkich drzwi z wyjątkiem drzwi wejściowych do budynku, które powinny zapewniać szczelność.
Domy wyposażone w wentylacje mechaniczną nawiewno-wywiewną z odzyskiem ciepła (tzw. rekuperacje) nie wymagają murowania większości kominów wentylacji grawitacyjnej (koszt wykonania takich kominów waha się od 3 do 8 tys. złotych w zależności od domu).